Γιατί κάποιος πολίτης να ενδιαφέρεται για τον δημοτικό προϋπολογισμό;
Με αυτό το ερώτημα θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί ο προϋπολογισμός του δήμου μας, που καταψηφίστηκε από το σύνολο της αντιπολίτευσης συγκεντρώνοντας 22 αρνητικές ψήφους έναντι 11 της διοίκησης, μας προετοιμάζει για ακόμα ένα χρόνο οπισθοδρόμησης και επιδείνωσης της καθημερινότητας μας.
Καταρχάς, πέραν όσων βλέπουμε καθημερινά, η κατάσταση που επικρατεί στο Δήμο μας χαρακτηρίζεται και από τα παρακάτω:
Ο Προϋπολογισμός ψηφίστηκε μόνο από τους έντεκα (11) δημοτικούς συμβούλους της Διοίκησης και καταψηφίστηκε από το σύνολο της αντιπολίτευσης.
Ήρθε προς ψήφιση στο Δημοτικό Συμβούλιο με σοβαρή καθυστέρηση, με κίνδυνο να μην πραγματοποιούνται πληρωμές και δαπάνες.
Προσέξτε, ενώ είναι εργαλείο για το επόμενο έτος, για πολλοστή φορά εμείς το συζητήσαμε στο τέλος του πρώτου μήνα του έτους που αφορά. Πρώτη σημαντική απόδειξη της αδυναμίας σχεδιασμού της διοίκησης.
Ως κορυφαία-αντικειμενικά-διαδικασία, ο δημοτικός προϋπολογισμός καταγράφει τις ταμειακές προβλέψεις της διοίκησης για το επόμενο έτος.
Στην κατάσταση του προϋπολογισμού, περιγράφονται τα πιθανά έσοδα που αναμένει να εισπράξει η διοίκηση (είτε από δικές της διαδικασίες, είτε από κρατικές επιχορηγήσεις), αλλά και σε ποιους τομείς αναμένεται να τα χρησιμοποιήσει.
Μιλάμε προφανώς για τα χρήματα όλων μας, ακόμα και των ίδιων των διοικούντων (που προφανώς το ξεχνούν) που είτε άμεσα είτε έμμεσα με τους κρατικούς φόρους, έχει στη διάθεση της η διοίκηση. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός, με τους πρόσφατους νόμους, μπορεί πλέον να γίνει με βάση τις οικονομικές επιδόσεις που καταφέρνει η διοίκηση κατά το έτος σύνταξης του προϋπολογισμού.
Οι βασικοί τομείς όπου κατανέμονται οι πόροι του Δήμου και οι δράσεις για τις οποίες προορίζονται τα χρήματα των πολιτών, αφορούν κυρίως: καθαριότητα, συντήρηση δημοσίων χώρων (πλατείες, δρόμοι, πεζοδρόμια), ηλεκτροφωτισμό, κοινωνική πολιτική και πολιτισμό. Αφορούν την καθημερινότητα, τη δημόσια υγεία, την ποιότητα ζωής όλων μας.
Δυστυχώς, στο Δήμο μας δεν εκτελούνται σωστά ούτε τα βασικά.
Τι δείχνει λοιπόν ο φετινός προϋπολογισμός στα οικονομικά του συστατικά στοιχεία;
Καταρχάς, στο επίπεδο των διαθέσιμων εσόδων που θα χρησιμοποιηθούν προς όφελος των δημοτών, παρατηρείται η πρώτη μεγάλη αρνητική επίδοση του έτους 2019 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018. Όλες οι κατηγορίες εσόδων είχαν αρνητική επίδοση σε σχέση με το 2018, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να εγγραφούν έσοδα παραπάνω από το 2018. Το γεγονός αυτό περιορίζει λοιπόν τη δυνατότητα να σχεδιαστούν νέες δράσεις και έργα.
Έπειτα, ο δήμος έχει συσσωρεύσει ανεξόφλητες οφειλές από όλα τα παρελθόντα έτη που φτάνουν τα 8.800.000€. Από αυτά κάθε χρόνο εισπράττει μόνο το 5% αυτών (περίπου 400.000 – 450.000€) ενώ αυξάνονται συνεχώς κάθε χρόνο. Αντί λοιπόν να μειώνεται το ποσό αυτό, συνεχώς παρατηρείται αδυναμία είσπραξής του. Ταυτόχρονα δεν έχει γίνει καμία ενέργεια να αναλυθεί το ποσό αυτό (ποιοι το οφείλουν, για πόσο καιρό κλπ), έτσι ώστε να αναληφθούν οι κατάλληλες ενέργειες είσπραξής του.
Φανταστείτε πόσο έργο και δράσεις θα μπορούσε να κάνει ο δήμος, αν είχε στα ταμεία του κάθε χρόνο ένα σημαντικό ποσοστό από τα υπόλοιπα αυτά.
Προχωρώντας στη χρήση αυτών των διαθέσιμων εσόδων, παρατηρείται σε πρώτο επίπεδο ότι τα τακτικά έσοδα που προορίζονται για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών (μισθοί, εισφορές, αμοιβές αιρετών, επιχορηγήσεις στα νομικά πρόσωπα, προμήθειες αναλωσίμων) δεν επαρκούν για να τα καλύψουν. Ενώ προϋπολογίζονται 10.000.000€ έσοδα, την ίδια στιγμή τα λειτουργικά έξοδα ανέρχονται σε 15.800.000€. Ο δήμος αδυνατεί να καλύψει το σύνολο της λειτουργίας του.
Συνεχίζοντας στον τομέα των έργων και δράσεων σε τομείς ωφέλειας των δημοτών, που αποτυπώνονται τόσο στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων όσο και στον προϋπολογισμό, μπορεί με σιγουριά να δει κανείς ότι στον δήμο μας, πλην των έργων υποδομών που είναι σε εξέλιξη και είναι χρηματοδοτούμενα στο σύνολο τους, δεν θα δούμε κανένα σοβαρό έργο στον τομέα της καθαριότητας, της ασφάλειας, του πολιτισμού και άλλους. Αυτό προκύπτει από τα εξής:
1. Για συνεχιζόμενα έργα με ίδιους πόρους (πλην των νέων συνδέσεων που καταβάλλονται τα ποσά από τους δημότες) η απορρόφηση προβλέπεται στο 5,5%
2. Εντελώς νέα έργα προβλέπονται μόνο στο πρωτοφανές ύψος των 305.000€ εκ των οποίων υπάρχει πρόβλεψη υλοποίησης στα χαρτιά (η απορρόφηση τους εμφανίζεται με το πλασματικό ποσό των 1.000€)
3. Νέα έργα θα γίνουν μόνο χρηματοδοτούμενα. Αυτό δεν είναι κακό αλλά καταδεικνύει την αδυναμία του δήμου να υλοποιήσει έργα με ίδιους πόρους, που σημαίνει κακή οικονομική κατάσταση.
4. Καταγράφονται μηδενικά ποσά για δαπάνες στην καθαριότητα και τον ηλεκτροφωτισμό. Η βασική πτυχή της καθημερινότητας δεν θα βελτιωθεί το 2020
5. Στη Νέα Πέραμο δεν προβλέπεται καμία νέα χρηματοδοτούμενη μελέτη και καμία ουσιαστική μελέτη με ίδιους πόρους.
6. Καταγράφονται μηδενικά ποσά για έργα ή μελέτες για τον τουρισμό ή την προβολή της πόλης σε μέσα.
7. Καταγράφονται μηδενικά ποσά και καμία πρόβλεψη για σχεδιασμό και πρόληψη φυσικών καταστροφών.
Σε όλα τα παραπάνω, θα ήθελα να προσθέσω την παρατήρησή μου που προέκυψε από την μελέτη εκθέσεων εσωτερικού ελέγχου στο σύνολο του Δήμου Μεγαρέων. Στα στοιχεία αυτά θα πρέπει να δώσει έμφαση η διοίκηση για τα επόμενα έτη. Στις αρχές του 2019, ανεξάρτητος σύμβουλος παρέδωσε στη διοίκηση 3 εκθέσεις εσωτερικού ελέγχου, στους τομείς των εσόδων, της καθαριότητας-περιβάλλοντος και στην ασφάλεια των ηλεκτρονικών και ψηφιακών υποδομών. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα που πρέπει να μας ταρακουνήσουν όλους εμάς που συμμετέχουμε στο δημοτικό συμβούλιο, είναι τα εξής:
1. Αδυναμία ακριβούς καταγραφής των εσόδων του δήμου καθώς οι διαδικασίες βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων είναι ελλιπείς.
2. Αδυναμία τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας από πλευράς δήμου και ελλιπείς διαδικασίες ελέγχου των παραβατών.
3. Ελλιπείς διαδικασίες συντήρησης και ελέγχου των μηχανημάτων του δήμου, με αποτέλεσμα να σπαταλούνται ανεξέλεγκτα υπέρογκα ποσά.
4. Σε επίπεδο συντήρησης του ηλεκτρονικού εξοπλισμού, η κατάσταση κυριολεκτικά κρέμεται σε μια κλωστή, με τον ελεγκτή να καταγράφει ακόμα και εύφλεκτα υλικά στο δωμάτιο που είναι εγκατεστημένος ο βασικός server του δήμου. Αυτό σημαίνει ότι σε μια πιθανή βλάβη ή απρόβλεπτο γεγονός, ο δήμος κινδυνεύει να χάσει όλα τα δεδομένα εσόδων και γενικά των υπηρεσιών του. Αντιλαμβάνεται κανείς το γεγονός ότι ο δήμος, κυριολεκτικά λειτουργεί κατά τύχη, καθώς κανένα τυχαίο γεγονός από το μικρότερο μέχρι το μεγαλύτερο δεν μπορεί να προβλεφθεί.
Έχουμε μειωμένα έσοδα που οριακά αρκούν (ή και όχι) για τις πάγιες ανάγκες του δήμου, όπως οι μισθοδοσίες. Έχουμε μηδενικά αναπτυξιακά έργα. Έχουμε μειωμένες εισπράξεις. Και, τελικά, έχουμε μια γενικότερα επικίνδυνη αδράνεια στο Δήμο, δεδομένου ότι όσο δεν προχωράμε με έργα και σχεδιασμό, τόσο άλλοι κίνδυνοι προχωρούν εναντίον μας.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν μια απόλυτα επικίνδυνη κατάσταση λειτουργίας του δήμου, τόσο από οικονομικής πλευράς όσο και από πλευράς παροχής των βασικών αγαθών στους δημότες του, όπως είναι η καθαριότητα, η ασφάλεια, η ποιότητα ζωής στην καθημερινότητα.
Αν δεν έχουμε τα βασικά, πώς μπορούμε να μιλήσουμε για ανάπτυξη;
Αν ο δήμος βαδίζει οικονομικά σε τεντωμένο σχοινί, ακόμα και μετά την οικονομική κρίση, πώς μπορούμε να μιλήσουμε για καλύτερες ημέρες;
Είναι καιρός, η διοίκηση να ζητήσει τη βοήθεια της αντιπολίτευσης και να μην κρύβεται πίσω από τις δυνατότητες του νόμου να περνάει, έστω και μειοψηφικά, τον προϋπολογισμό. Να μην τον αντιμετωπίζει ως κάτι που αφορά μόνο την οικονομική υπηρεσία.
Αν και δεν έχουμε δει καμία προθυμία ή φιλοδοξία για βελτίωση από τη Διοίκηση, οι πολίτες έχουμε ανάγκη ο Δήμος να χαράξει μια νέα πορεία βελτίωσης των οικονομικών και παροχής των βασικών αγαθών.
Να δώσει ελπίδα και προοπτική σε μια περιοχή που έχει ξεχάσει χρόνια τώρα τις λέξεις αυτές στη δημόσια συζήτηση, καθώς διανύουμε τη δεύτερη περίοδο της διοίκησης. Μιας διοίκησης που δεν μπορεί να επικαλεστεί έλλειψη εμπειρίας, αλλά με παιδικές ασθένειες, την καθυστέρηση, την ολιγωρία, την αδράνεια.
Δημήτρης Γεωργακής
Οικονομολόγος
Δημοτικός Σύμβουλος «Τώρα»
