Το έθιμο των «Μάηδων» στα Μέγαρα είναι πανάρχαιο και ίσως μοναδικό σε ολόκληρο τον κόσμο.
Το έθιμο του «Μεγαρίτικου Μάη» τελείται πάντα την παραμονή της Πρωτομαγιάς, το απόγευμα.
Αν η Πρωτομαγιά πέφτει πριν την Ανάσταση, τότε το έθιμο μεταφέρεται την Δευτέρα του Πάσχα και μόνο τότε.
Η αρραβωνιασμένη Μεγαρίτισσα νύφη πηγαίνει στον α) αρραβωνιαστικό της ένα λουλουδένιο στεφάνι (τον «Μάη»),
β) στην πεθερά της την κουλούρα του «Μάη» με αυγά και μαγιάτικα κουλούρια και
γ) στον πεθερό της κρασί.
Το στεφάνι του «Μάη» είναι άσπρο από βιολέτες ή γαρύφαλλα με πολύχρωμα «μοτίφια» σε μονό αριθμό.
Η κουλούρα της πεθεράς είναι διακοσμητική από άζυμο άρτο, στολισμένη με «περδικούλες», «αμπελόφυλλα», «σταφυλάκια» και άλλα συμβολικά κεντίδια από το ίδιο υλικό.
Στη μέση της κουλούρας βάζουν ένα κόκκινο πασχαλιάτικο αυγό, από κότα.
Τα μαγιάτικα κουλούρια (πάντα σε μονό αριθμό – συνήθως 31 τοποθετούνται σε ένα πανέρι και από πάνω βάζουν την κουλούρα και γύρω γύρω κόκκινα αυγά.
Ένα ρόδι με ένα ασημένιο νόμισμα στολίζει την κουλούρα.
Το κρασί για τον πεθερό – κοκκινέλι – το πηγαίνει πάντα ένα αγόρι αμφιθαλές, (να έχει μάννα και πατέρα στην ζωή).
Την μπουκάλα την κλείνουν μέ ένα γαρύφαλλο.
Ο πεθερός επιστρέφει στον συμπέθερό του το μισό κρασί – κερνώντας τον.
Όλα αυτά τα δώρα του «Μάη» μεταφέρονται εν πομπή από το σπίτι της νύφης στο σπίτι του γαμπρού.
Η πομπή ξεκινάει δεξιά από την αυλόπορτα της νύφης για να μπει πάλι από τα δεξιά στο σπίτι του γαμπρού (πρόληψη).
Την νύφη συνοδεύουν μία ή δύο ή τρεις φίλες της, συνήθως ανύπαντρες, για να την ξεκουράζουν.
Όλες είναι ντυμένες με τις παραδοσιακές φορεσιές των Μεγάρων, τα κατηφένια.
Αν ο αρραβώνας κρατήσει και δεύτερο χρόνο η νύφη δεν πάει «Μάη», αλλά μία ανθοδέσμη.
Οι «Μάηδες» πρέπει να περάσουν από τον κεντρικό δρόμο των Μεγάρων επίσημα για να μάθει ο κόσμος, που παρακολουθεί, τον αρραβώνα των δύο νέων καθώς και τις οικογένειές τους.
Η μάννα της νύφης δεν ακολουθεί την πομπή.
Στο σπίτι του γαμπρού τους υποδέχονται ο γαμπρός που παίρνει το στεφάνι και το κρεμάει πάνω από την κεντρική πόρτα του σπιτιού του, η πεθερά παίρνει το πανέρι με τα δώρα της και ο πεθερός παίρνει το κρασί.
Η πεθερά φιλεύει την νύφη με δικά της δώρα και ο γαμπρός με χρήματα.
Έτσι η νύφη φορτωμένη πάει και φορτωμένη επιστρέφει στο σπίτι της.
Αυτή είναι όλη η τελετή του Μεγαρίτικου «Μάη».
Γράφει ο Δημήτρης Ηλίας-Λαογραφικό Συγκρότημα Μεγάρων
