“Καπέλο” 300 εκατ. ευρώ στο project της διασύνδεσης Αττική-Κρήτη ύψους 1 δισ

Mια απροσδόκητη απόφαση σε σχέση µε τους όρους του διαγωνισµού για το καλώδιο που θα χρησιµοποιηθεί για την κατασκευή της διασύνδεσης της Κρήτης δηµιουργεί σοβαρές επιπλοκές, που οδηγούν σε αύξηση κατά 30% περίπου του κόστους του έργου που θα πληρώσουν οι καταναλωτές. Παράλληλα, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για σηµαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση του µεγαλύτερου έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης που έχει κατασκευαστεί στη χώρα. Ο λόγος για την επιλογή του Α∆ΜΗΕ τον περασµένο ∆εκέµβριο, και χωρίς προηγούµενη διαβούλευση, να αλλάξει τις τεχνικές προδιαγραφές των καλωδίων που θα χρησιµοποιηθούν για το έργο της διασύνδεσης Αττική-Κρήτη: ενώ υπάρχουν περισσότερες τεχνολογίες διαθέσιµες αλλά και διαφορετικές δυνητικές επιλογές για την τάση του καλωδίου, µε αλλαγή που έγινε στο παρά ένα του διαγωνισµού ο Α∆ΜΗΕ έθεσε προδιαγραφές οι οποίες υπερκαλύπτουν τις πραγµατικές ανάγκες του έργου, ανεβάζουν σηµαντικά το κόστος και επιτρέπουν στην πράξη τη συµµετοχή στο έργο µόνο δύο εταιρειών στον κόσµο, που µπορούν να παραγάγουν τα συγκεκριµένα καλώδια. Συγκεκριµένα, η αλλαγή έγινε παραµονές Χριστουγέννων και ενώ µέχρι τότε η µελέτη βυθού, που αποκαλύπτει το «Κ», προέβλεπε ως λύση τη χρήση καλωδίου 320 KV που αφήνει ανοιστή τη λύση της τεχνολογίας XLPE, που αποτελεί την πλέον σύγχρονη µέθοδο µόνωσης των καλωδίων για υποβρύχιες διασυνδέσεις, τελικά ο Α∆ΜΗΕ ανακοίνωσε ότι προχωρά στη λύση των καλωδίων µε τάση 500 KV, που χρησιµοποιούν την παλαιά τεχνολογία µόνωσης µε εµποτισµένο χαρτί (MIND). Επιπλέον, προδιαγράφοντας τόσο στενά την επιτρεπόµενη τεχνολογία, είναι βέβαιο πως ο αριθµός των επιλέξιµων προµηεθυτών στον διαγωνισµό µειώνεται δραµατικά ακόµα και σε δύο µόνο εταιρείες. Στην περίπτωση, δε, που ο διαγωνισµός χωριστεί σε δύο µέρη και η κατακύρωση του ενός αποκλείει τον διαγωνιζόµενο από το δεύτερο, πρακτικά οδηγεί σε µηδενικό ανταγωνισµό. Ο περιορισµός του ανταγωνισµού δηµιουργεί και σηµαντικό κίνδυνο για την έγκαιρη υλοποίηση του έργου, αφού οι ούτως ή άλλως ελάχιστοι προµηθευτές έχουν ήδη σε εξέλιξη πολύ µεγάλα έργα που δεσµεύουν την παραγωγική τους ικανότητα για τα επόµενα έτη, θέτοντας σε κίνδυνο το πιεστικό χρονοδιάγραµµα υλοποίηση του έργου το 2022, υπό την απειλή υψηλών προστίµων για τη χώρα από την Ε.Ε. λόγω της συνέχισης της λειτουργίας των ρυπογόνων µονάδων diesel στην Κρήτη πέραν του 2021. Εδώ να σηµειωθεί ότι, ανεξάρτητα από την τάση ή την τεχνολογία, σε αντίστοιχους διαγωνισµούς που γίνονται για προµήθειες καλωδίων στην Ευρώπη οι προδιαγραφές είναι ανοιχτές, ώστε να διασφαλίζεται η µεγαλύτερη δυνατή συµµετοχή και στη φάση των προσφορών να επιτυγχάνονται καλύτερες τιµές (υπάρχουν φόρµουλες που µπορούν να αποτιµήσουν τη διαφορά του κόστους και των απωλειών). Ωστόσο, ο Α∆ΜΗΕ επιλέγει να πάει µόνο στην ακριβότερη λύση, παρά το ότι η τεχνολογία XLPE αποτελεί σήµερα την πιο σύγχρονη και εµπορική λύση για συστήµατα µεταφοράς της τάξης των 1.000 MW, όπως δείχνει και ο µεγάλος αριθµός έργων που έχουν κατασκευαστεί στην Ευρώπη.

Κόστος

Τι σηµαίνει, όµως, η επιλογή του Α∆ΜΗΕ για τους καταναλωτές; Με απλά λόγια, το καλώδιο των 500 KV τεχνολογίας MIND είναι 30% ακριβότερο από εκείνο των 320 KV τεχνολογίας XLPE. Για ένα έργο µε προβλεπόµενο κόστος κατασκευής στο 1 µε 1,1 δισ. ευρώ, αυτό σηµαίνει ότι το κόστος θα είναι 300 εκατ. ευρώ υψηλότερο. Το κόστος αυτό θα περάσει κατευθείαν στους καταναλωτές. Πώς; Μέσα από τα τέλη χρήσης δικτύου, αφού συµπεριλαµβάνεται στις επενδύσεις του Α∆ΜΗΕ για τις οποίες ο διαχειριστής, µε έγκριση της ΡΑΕ, εξασφαλίζει απόδοση της τάξης του 6,5% µε 7% συν premium. Έτσι, στο 1 δισ. ευρώ οι καταναλωτές θα επιβαρυνθούν περί τα 22 εκατ. ευρώ επιπλέον, ποσό που θα µετακυλιστεί στους λογαριασµούς ρεύµατος. Υπενθυµίζεται ότι ο Α∆ΜΗΕ προχωρά το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης ως εθνικό έργο, δηλαδή δεν θα είναι επιλέξιµο για ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, όπως θα συνέβαινε εάν εντασσόταν στα έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (PCI). Η επιλογή αυτή ήταν ανοιχτή µέχρι πρόσφατα, στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων που έγιναν µεταξύ Α∆ΜΗΕ και Euroasia, της εταιρείας που προωθεί το µεγάλο έργο της διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρος – Κρήτη – Αττική. Ωστόσο οι σχετικές διαπραγµατεύσεις έχουν ναυαγήσει. Μάλιστα, είχαν δοθεί διαβεβαιώσεις ότι ως εθνικό το έργο µπορεί να είναι επιλέξιµο για χρηµατοδότηση από άλλα εργαλεία (ΕΣΠΑ, Αναπτυξιακός). Ωστόσο, ο Α∆ΜΗΕ σχεδιάζει την υλοποίησή του µε 100% ίδια κεφάλαια και δανεισµό, που σηµαίνει ότι η όποια αύξηση του κόστους µετακυλύεται στους καταναλωτές.ου θα µετακυλιστεί στους καταναλωτές και στους λογαριασµούς ρεύµατος.

Ποιος αντιδρά

Η επιλογή του Α∆ΜΗΕ έχει προκαλέσει την έντονη αντίδρασητης εταιρείας Ελληνικά Καλώδια, η οποία ζήτησε, τόσο µε τεχνικό υπόµνηµα που υπέβαλε στον Α∆ΜΗΕ όσο και µε επιστολές της προς τις αρµόδιες Αρχές, την αλλαγή των προδιαγραφών του έργου. Η Ελληνικά Καλώδια θεωρεί ότι θα πρέπει στονδιαγωνισµό να συµπεριληφθούν και να προκριθούν όλες οι ώριµες και δοκιµασµένες λύσεις, να αναθεωρηθούν οι προτεινόµενες προδιαγραφές των καλωδίων και η επιλογή της τεχνικής λύσης να γίνει µε κριτήριο το κόστος κατασκευής και το κόστος λειτουργίας της κάθε λύσης.

Θεωρεί δε αδιανόητο να αποκλείεται ακόµα και από τη δυνατότητα συµµετοχής στον διαγωνισµό, χωρίς καν να δίνεται η δυνατότητα να προσφέρει µια τεχνική λύση που είναι η πλέον διαδεδοµένη για αντίστοιχα συστήµατα παγκοσµίως. Αντίθετα, προκαλεί εντύπωση η υπερ-διαστασιολόγηση του έργου, µε µοναδικό επιχείρηµα τη συµβατότητά του µε µια πιθανή µελλοντική διασύνδεση µε την Κύπρο, µέσω του Euroasia (για την οποία υπάρχει τεχνική λύση µε εγκατάσταση επιπλέον µετατροπέα). Η αντίδραση της Ελληνικά Καλώδια προδιαγράφει α επόµενα βήµατά της. Η ελληνική βιοµηχανία, µε εδραιωµένη διεθνή παρουσία, είναι έτοιµη να διεκδικήσει το δικαίωµά της να αγωνίζεται επί ίσοις όροις στην ίδια της τη χώρα.

πηγη capital.gr