ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΝΤΙΜΝΗΜΟΝΙΑΚΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
Η χώρα και η κοινωνία βιώνει τις επιπτώσεις μιας ανεπανάληπτης κρίσης, που ξεπερνάει σε μέγεθος, επιπτώσεις και διάρκεια όλες τις προηγούμενες.
Βρισκόμαστε ήδη στον Ένατο χρόνο επιβολής της μνημονιακής πολιτικής που εφαρμόζεται από όλες τις κυβερνήσεις μέχρι σήμερα, υλοποιώντας τις αποφάσεις της ευρωπαϊκής και διεθνούς επιτροπείας.
Η Αυτοδιοίκηση ως θεσμός, ως συγκρότηση που επηρεάζει τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών, αποτελεί το κατεξοχήν θύμα της οκταετίας των μνημονίων. Τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν την κατάσταση της, είναι η οικονομική κατάρρευση των πόρων της, η μη εκπλήρωση των στοιχειωδών κοινωνικών υποχρεώσεων της, η εκπροσώπηση στην πλειοψηφία των διοικήσεων Α΄ και Β΄ βαθμού, από τοπικές εξουσίες συγκεκριμένου προσανατολισμού.
Η ψήφιση του 3ο μνημονίου (ν.4336/2015) από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ βάθυνε ακόμα περισσότερο την κρίση στους Δήμους. Η κατάρρευση των ΚΑΠ συνεχίζεται με ρυθμό χιονοστιβάδας, οδηγώντας τους περισσότερους δήμους να εκπληρώνουν με δυσκολία ακόμα και στις πιο στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους.
Το «Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας» όχι μόνο ζει και βασιλεύει, εντατικοποιεί τη «δουλειά του» αφού το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών προβλέπει και υπερωριακή απασχόληση για τα μέλη του. Δυστυχώς για πρώτη φορά έχουμε δήμους που έχουν υπαχθεί σε αυτό ενώ σφίγγει ο βρόγχος των πλεονασματικών ή στην καλύτερη περίπτωση των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών ακυρώνοντας κάθε περιθώριο αυτόνομης δράσης.
Η αποστέρηση των τοπικών κοινωνιών – με την υλοποίηση των όσων προβλέπονται στο 3ο μνημόνιο – από ανεκτίμητα κοινωνικά αγαθά, όπως η ενέργεια, ο αιγιαλός, οι υποδομές, το νερό, η ΜΚΟποίηση της κοινωνικής πρόνοιας και της διαχείρισης του προσφυγικού κ.λ.π., αποτελούν θεμελιώδη επιδίωξη της κυβέρνησης και των δανειστών, που οδηγεί στην ουσιαστική κατάργηση της Αυτοδιοίκησης.
Η διαχείριση των απορριμμάτων μπήκε στις ράγες της γνωστής από το παρελθόν πολιτική της «μπίζνας», των ΣΔΙΤ, των κερδών των μεγαλοεργολάβων σε βάρος των πολιτών και του περιβάλλοντος. Σε όλη τη χώρα προωθείτε η ιδιωτικοποίηση, η καύση απορριμμάτων ενώ η πρόληψη ,η ανακύκλωση, η κομποστοποίηση ακυρώθηκαν στην πράξη.
«ΝΕΟ» ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Ο νόμος «Κλεισθένης» στην ουσία του υιοθετεί τον “Καλλικράτη” αφού υπάρχουν πάρα πολλά εκτεταμένα κομμάτια του “Καλλικράτη” πλήρως αντιγραμμένα. Ακολουθεί κατά άρθρο τον “Καλλικράτη” και σε πολλά σημεία, οι όποιες αλλαγές είναι φραστικές. Ενσωματώνει όλη την πολιτική των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων στην Αυτοδιοίκηση και προβάλλει ένα συντηρητικότερο πλαίσιο λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
Θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι για να προωθηθεί ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που έχει πραγματικά ανάγκη η Τ.Α και οι δημότες, προϋποθέτει αντροπή των μνημονίων, του «Καλλικράτη» και του «Κλεισθένη» και για να υλοποιηθεί αυτό αναγκαία είναι η οικοδόμηση ενός κοινωνικού μετώπου αντίστασης, αλληλεγγύης και ανατροπής των μνημονιακών δεσμεύσεων από την αυτοδιοίκηση, τους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες.
Ένα νέο Νόμο – Πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στον οποίο θα διασφαλίζονται:
Η χωροταξική αποκλιμάκωση των ΟΤΑ ώστε αφενός να καλυφθεί το τεράστιο σημερινό έλλειμμα πρωτογενούς δημοκρατίας και αφετέρου οι ΟΤΑ να γίνουν πιο αποτελεσματικοί προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Η αποκέντρωση και ο σαφής επιμερισμός των αρμοδιοτήτων κάθε επιπέδου διοίκησης
Η επαρκής και επακριβής κατανομή των πόρων
Ο βαθύς εκδημοκρατισμός της λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Επαρκής κατανομή πόρων και επενδυτικών μέσων
Σε ότι αφορά τους πόρους, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να διασφαλιστεί είναι η εφαρμογή του Συντάγματος ώστε για τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση να πρέπει να προηγείται η μεταφορά των απαιτούμενων χρηματοδοτικών πόρων.
Η άρρηκτη σχέση ανάμεσα στους πόρους και τις αρμοδιότητες πέρα από εχέγγυο οικονομικής βιωσιμότητας των ΟΤΑ λειτουργεί και ως δικλείδα ασφαλείας απέναντι σε όσους απεργάζονται σχέδια μετατροπής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε αποκεντρωμένο φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
Πρέπει να επαναπροσδιοριστεί ο βαθμός δημοσιονομικής αποκέντρωσης και συνακόλουθα η ανακατανομή εσόδων και δαπανών μεταξύ Αυτοδιοίκησης και κεντρικής διοίκησης με στόχο την επάρκεια των πόρων της πρώτης, αλλά και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων πρέπει να αποκτήσει σαφή χαρακτήρα ως τράπεζας της Αυτοδιοίκησης.
Μια μεταβλητή που θα επηρεάσει τα οικονομικά της αυτοδιοίκησης, η οποία όμως αποτελεί κεντρική πολιτική επιλογή, είναι ο προσδιορισμός του βαθμού δημοσιονομικής αποκέντρωσης και συνακόλουθα η ανακατανομή εσόδων και δαπανών μεταξύ αυτοδιοίκησης και κεντρικής διοίκησης.
Στη φάση που βρισκόμαστε σήμερα, χρειάζεται ως προς το σκέλος των εσόδων, η διατήρηση του θεσμού των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων ως βασικής πηγής χρηματοδότησης της αυτοδιοίκησης. Όμως αυτό θα πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο ενός σταθερού και δεσμευτικού δημοσιονομικού συμφώνου μεταξύ κράτους και αυτοδιοίκησης.
Ως προς τις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά το μερίδιο που κατευθύνεται στην αυτοδιοίκηση τόσο ως προς το συγχρηματοδοτούμενο από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους τμήμα του όσο και ως προς εκείνο που προέρχεται από αμιγώς εθνικούς πόρους. Οι δαπάνες και τα έσοδα της αυτοδιοίκησης θα πρέπει να ολοκληρώνονται εντός του κρατικού προϋπολογισμού σ’ έναν ενιαίο και διακριτό προϋπολογισμό αυτοδιοίκησης.
Κρίσιμος παράγοντας είναι η εξασφάλιση της οικονομικής επάρκειας και αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Γι’ αυτό το λόγο, στο πλαίσιο ενός νέου Νόμου – Πλαίσιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, πρέπει να διασφαλίζονται:
Η απρόσκοπτη απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων και η αποκατάσταση των θεσμικών αναιρέσεων και υφαρπαγών (ΠΟΕ, Τέλος Παρεπιδημούντων κ.λ.π.).
Η κατάργηση του Οικονομικού Παρατηρητηρίου ΟΤΑ.
Η απλοποίηση και ουσιαστικοποίηση των διαδικασιών ελέγχου νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας με στόχο την πραγματική πάταξη της διαφθοράς, της διαπλοκής και του πελατειακού κράτους.
Η σαφής αποτύπωση στον Κρατικό Προϋπολογισμό των εσόδων και δαπανών των ΟΤΑ που θα συνοδεύεται από μία γενναία και δημοκρατική φορολογική μεταρρύθμιση προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων.
Η ανακατανομή των δημοσίων πόρων και δαπανών που να βρίσκεται σε πλήρη αντιστοιχία προς μια ανακατανομή ρόλων, έργων, αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το Κεντρικό Κράτος και η Τ.Α. χρειάζονται ένα «νέο πολιτικό συμβόλαιο», στο οποίο θα προσδιορίζονται ως δύο διακριτοί ισότιμοι πόλοι ενός ενιαίου πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Η άρρηκτη σχέση ανάμεσα στους πόρους και στις αρμοδιότητες πέρα από εχέγγυο θεσμικής αυτοτέλειας και οικονομικής βιωσιμότητας των ΟΤΑ, λειτουργεί και ως δικλείδα ασφαλείας απέναντι στα σχέδια μετατροπής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε αποκεντρωμένο φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
Η στρατηγική ενδυνάμωσης της αναπτυξιακής διαδικασίας στα πλαίσια του εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού και ανασυγκρότησης των διαδικασιών Δημοκρατικού Προγραμματισμού, με τη θεσμική κατοχύρωση της συμμετοχής των εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας, με ρόλο στον σχεδιασμό, στην παρακολούθηση και στήριξη της περιφερειακής πολιτικής και ανάπτυξης. Προστασία των φυσικών πόρων και υπεράσπιση του περιβάλλοντος ως βασική αρχή των πολιτικών ανάπτυξης.
Η αλλαγή στον τρόπο σχεδιασμού του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), που πρέπει να βασίζεται στον δημοκρατικό προγραμματισμό. Το ΠΔΕ θα πρέπει να αποκτήσει αυτόνομο χαρακτήρα και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, για την κάλυψη των αναγκών της χώρας. Επίσης, το ΠΔΕ θα πρέπει να ενισχυθεί για να καλυφθούν οι αναπτυξιακές απαιτήσεις, οι δαπάνες στις υποδομές (ιδιαίτερα στο σκέλος των μικρών και μεσαίων έργων των ΟΤΑ που επιλύουν χρόνια προβλήματα καθημερινότητας, κοινωνικού εξοπλισμού, προστασίας του περιβάλλοντος χωροταξικού σχεδιασμού), καθώς και οι δαπάνες για την κοινωνική πρόνοια, τη λαϊκή κατοικία, την αντιμετώπιση της ανεργίας.
Ο σχεδιασμός με την απαιτούμενη δέσμευση πόρων ενός νέου προγράμματος υποστήριξης τεχνικών έργων προς την Αυτοδιοίκηση.
Η δημόσια αποκεντρωμένη διαχείριση απορριμμάτων με συλλογή στην πηγή μέσα από τοπικές δημοτικές μονάδες και αποκεντρωμένους φορείς ΝΠΔΔ με κοινωνικό έλεγχο και διαχείριση.
Η μετατροπή του Ταμείου Παρακαταθηκών & Δανείων σε Τράπεζα της Αυτοδιοίκησης υπό κρατικό έλεγχο με δημόσιο κοινωνικό επενδυτικό χαρακτήρα.
Βαθύς εκδημοκρατισμός
Η Αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα οι Δήμοι, νοείται ως ένας γνήσιος λαϊκός θεσμός, όπου η άμεση δημοκρατία και η συλλογική ευθύνη πρέπει να είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, και όχι οι μονοπρόσωπες, συγκεντρωτικές εκτελεστικές εξουσίες όπου ο «Κλεισθένης» παρά την εφαρμογή της αναλογικότητας στην εκλογή των Δημοτικών Συμβουλίων εξακολουθεί να διατηρεί τον Δημαρχοκεντρικό χαρακτήρα.
Στην κατεύθυνση αυτή ο νέος Νόμος – Πλαίσιο που εμείς προτείνουμε για την Τ.Α. θα πρέπει να προβλέπει:
(α) Συμμετοχικούς θεσμούς και παρεμβάσεις ως αναπόσπαστο και δομικό συστατικό μέρος της θεσμικής και πολιτικής τους λειτουργίας της ΤΑ. Οι θεσμοί αυτοί συμπεριλαμβάνουν και τις λαϊκές συνελεύσεις, τον συμμετοχικό προϋπολογισμό και τα τοπικά δημοψηφίσματα αλλά και ενδιάμεσους θεσμούς πολιτικής καινοτομίας όπως η τοπική λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία, η πλατιά τοπική διαβούλευση και ο θεσμός των διερευνητικών επιτροπών.
(β) Την απλή αναλογική σε όλα τα επίπεδα εκλογής και αντιπροσώπευσης των Ο.Τ.Α με ένα γύρω εκλογών και έμμεση εκλογή του Δημάρχου από το Δημοτικό Συμβούλιο
(γ) Την ουσιαστική και τυπική αναβάθμιση όλων των συλλογικών οργάνων των Ο.Τ.Α, που πρέπει να είναι οι χώροι επεξεργασίας και λήψης όλων των αποφάσεων και ελέγχου της υλοποίησής τους, αντί των Δημάρχων και των Περιφερειαρχών που αποφασίζουν και ελέγχουν στο σημερινό σύστημα.
(δ) Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του προσωπικού των ΟΤΑ, το οποίο θα πρέπει να είναι πλήρους και μόνιμης απασχόλησης, με διασφάλιση των εργασιακών και μισθολογικών κατακτήσεων του.
Από τις θέσεις και τα προτάγματα των αυτοδιοικητικών κινήσεων δεν μπορούν να απουσιάζουν :
-Η υπεράσπιση της λαικής κατοικίας και περιουσίας , ενάντια στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, από τις τράπεζες, την κυβέρνηση και από τους Δήμους
-Η υπεράσπιση της Δημόσιας και Δημοτικής περιουσίας ενάντια στην παραχώρηση στο Υπερταμείο
-Η εναντίωση στη μετατροπή των Δήμων σε φοροεισπράκτορες του ΕΝΦΙΑ ή άλλων φόρων όπως προτείνει η ΝΔ και σχεδιάζει και η κυβέρνηση. Άλλωστε η πρόταση μας για τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης δίνει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο με διακριτούς ρόλους και οικονομικούς πόρους.
Για όλους αυτούς τους παραπάνω λόγους και για πολλούς ακόμα κρίνουμε απαραίτητη τη δημιουργία μιας νέας ριζοσπαστικής, αντιμνημονιακής δημοτικής παράταξης, η οποία θα ταράξει τα βαλτωμένα νερά της πολιτικής και κοινωνικής ζωής των Μεγάρων και της Νέας Περάμου και μαζί με τους πολίτες θα παλέψει και θα πετύχει λύσεις στα μικρά και στα μεγάλα προβλήματα που ταλανίζουν την πόλη μας.
Δεν είμαστε τυχαίοι ούτε είμαστε κάποιοι ξαφνικά εμφανίστηκαν στην πολιτική σκηνή. Μας γνωρίσατε και μας αναγνωρίσατε όταν παλεύαμε στο Ειρηνοδικείο ενάντια στους πλειστηριασμούς και σώζαμε περιουσίες συμπολιτών μας. Μας είδατε μπροστάρηδες στον αγώνα ενάντια στις εξορύξεις βωξίτη (ο οποίος αγώνας δεν έχει λήξει, συνεχίζεται), μας ακούσατε όταν καταγγέλλαμε Περιφέρεια και Δήμο πως θέλουν να περάσουν στα κρυφά τη δημιουργία ΧΥΤΥ στην πόλη μας. Σε όλα τα θέματα που υποβαθμίζουν την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του πολίτη ήμασταν παρόντες και πετύχαμε μικρές μεν, σημαντικές δε νίκες.
Έτσι θα μας ξαναδείτε μπροστά στους νέους αγώνες ενάντια στις επιβουλές που θέλουν να υποβαθμίσουν κι άλλο την περιοχή μας (καλώδιο υπερυψηλής τάσης, ξεπούλημα της ΔΕΥΑΜ κλπ.). Γιατί για εμάς η καθημερινότητα του πολίτη δεν καλυτερεύει με το πάτημα ενός κουμπιού στο κινητό τηλέφωνο που θα μας συνδέσει με την “έξυπνη πόλη”. Η καθημερινότητα καλυτερεύει όταν ο πολίτης νοιώθει ασφάλεια πως δεν θα του φέρουν ξαφνικά τα σκουπίδια στην πόρτα του, όταν θα ξέρει ότι η θάλασσα που κάνει μπάνιο είναι προσβάσιμη και ασφαλής, όταν απολαμβάνει των αγαθών της κατοικίας, της ρευματοδότητσης, του νερού κ.α. απρόσκοπτα χωρίς το φόβο να τον πετάξει κάποιο fund έξω από το σπίτι του επειδή αγόρασε το “κόκκινο” δάνειο του.
Δεν πετάμε στα σύννεφα, δεν είμαστε παντογνώστες, ούτε έχουμε έτοιμες λύσεις για όλα. Δεν υποσχόμαστε λαγούς με πετραχήλια ούτε ασφαλτόστρωση σε κάθε ραχούλα ούτε το μάζεμα της πετρελαιοκηλίδας στην Ρεβυθούσα με ένα κουμπί του smartphone. Όμως, έχουμε τη διάθεση, τη δύναμη και, κυρίως, την αγωνιστικότητα να παλέψουμε μαζί με το λαό να βρει λύση σε αυτά που τον “τρώνε”. Και, να είστε σίγουροι γι αυτό, τον αγώνα και τη διεκδίκηση τα κατέχουμε μια χαρά. Δεν θα σας απογοητεύσουμε!
Η Γραμματεία της Αγωνιστικής Δημοτικής Κίνησης Μεγάρων