Των Αγίων Πάντων

Εορτή της Χριστιανοσύνης, με την οποία τιμάται η μνήμη όλων ανεξαιρέτως των αγίων, γνωστών και αγνώστων. Εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή από την Ανατολική Εκκλησία και την 1η Νοεμβρίου από τη Δυτική Εκκλησία. Την Κυριακή των Αγίων Πάντων έχουν την ονομαστική τους εορτή όσοι και όσες τα βαφτιστικά τους ονόματα δεν έχουν αναφορά σε κάποιο άγιο με συγκεκριμένη ημέρα μνήμης.

Η πρώτη στέρεα μαρτυρία για την εορτή των Αγίων Πάντων αναφέρεται σ’ ένα απόσπασμα ομιλίας του Αγίου Εφραίμ του Σύρου, που κάνει λόγο για μία εορτή «εις μνήμην των Μαρτύρων όλης της οικουμένης» στις 13 Μαΐου του 373 στη Νίσιβη (σημερινή Νουσαϊμπίν Τουρκίας) και την Έδεσσα (σημερινή Ούρφα Τουρκίας). Η εορτή των Αγίων Πάντων καθιερώθηκε οριστικά κατά τον 6ο αιώνα, όπως αναφέρεται σε ομιλία του διακόνου Κωνσταντίνου το 535. Τον 9ο αιώνα η εορτή των Αγίων Πάντων υιοθετήθηκε και από τη Δυτική Εκκλησία και καθιερώθηκε οριστικά από τον Πάπα Γρηγόριο Δ’ (827-844).

Κάθε χρόνο την Κυριακή των Αγίων Πάντων τελείται προσκύνημα στις κατακόμβες της Μήλου, το αρχαιότερο στην Ελλάδα χριστιανικό μνημείο.

Απολυτίκιο
Των εν όλω τω κόσμω, μαρτύρων σου,
ως πορφύραν και βύσσον τα αίματα
η εκκλησία σου στολισαμένη δι’ αυτών
βοά σοι, Χριστέ ο Θεός·
Τω λαώ σου τους οικτιρμούς σου κατάπεμψον,
ειρήνην τη πολιτεία σου δώρησαι
και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.

Από τη Δευτέρα μετά την Κυριακή των Αγίων Πάντων αρχίζει η νηστεία των Αγίων Αποστόλων, η οποία περατώνεται στις 28 Ιουνίου, ανήμερα της εορτής των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου και παραμονής της εορτής των Αγίων Αποστόλων. Τις ημέρες αυτές οι Χριστιανοί οφείλουν να απέχουν από το κρέας, τα γαλακτερά και τα αυγά και να καταναλώνουν μόνο ψάρι, εκτός από Τετάρτη και Παρασκευή, οπότε ισχύει η αυστηρή νηστεία.